گفتگو با مدیر داخلی مرکز راهکارهای اطلاعاتی هوشمند مستقر در مجتمع خدمات فناوری دانشگاه صنعتی شریف
مهندس ابوالحسن شمسایی مدیر داخلی مرکز راه کارهای اطلاعاتی هوشمند شریف و دانشجوی مقطع دکترای دانشکده ی مهندسی کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف در گفتگو با خبرنگار روابط عمومی در خصوص فعالیت های این واحد فناور مستقر در مجتمع خدمات فناوری دانشگاه صنعتی شریف می گوید: مرکز راه کارهای اطلاعاتی هوشمند، فعالیت خود را قبل از حضور در مجتمع خدمات فناوری شریف در دانشکده ی مهندسی کامپیوتر به سرپرستی دکتر جعفر حبیبی ریاست انجمن کامپیوتر ایران آغاز و پس از شکل گیری مجتمع خدمات فناوری شریف بخشی از فعالیت های خود را با حضور بالغ بر 45 نفر از اساتید، دانشجویان و دانش آموختگان نخبه ی دانشگاه صنعتی شریف و دیگر دانشگاه های برتر تهران در این مرکز ادامه داده است.
مدیر داخلی مرکز راه کارهای اطلاعاتی هوشمند، هدف از تاسیس این واحد فناور را ارائه راه کارهای نرم افزاری و هوشمند برای کاربردها و نیازمندی هایی دانست که در کشور کمتر به آن توجه شده است و در ادامه گفت: مرکز راه کارهای اطلاعاتی هوشمند به منظور تسهیل بهره وری صنعت از تخصص و دانش نوین نهادینه شده در تیم های تحقیقاتی و پژوهشی دانشگاه صنعتی شریف در حوزه ی فاوا شکل گرفته است. وی افزود: این مرکز با تکیه بر تجربه ی طولانی اساتید و پژوهشگران خود در اجرای پروژه های ارتباط با صنعت، درک مناسبی از ساختار سازمان¬ها و صنایع کشور داشته و همراستاسازی توانمندی های فناوری و کسب و کار برای ارائه راه کارهای هوشمند را سرلوحه ی فعالیت های خویش قرار داده است.
شمسایی خاطر نشان کرد: فعالیت های اصلی این مرکز حول محور ارائه راه کارهای نوین اطلاعاتی ساماندهی شده است. بر این اساس، پروژه های تحلیلی و تولیدی که نیازمند دانش پیشرفته و پژوهش در حوزه های مختلفی از جمله سامانه های نرم افزاری سازمانی، شبکه های اجتماعی، سامانه های زیرساختی و… تعریف می شوند در حیطه ی کاری مرکز قرار خواهند گرفت. وی افزود: علاوه بر ارائه ی خدمات مشاوره ای، نظارتی، تحلیلی و طراحی در حوزه های مذکور، مرکز محصولاتی نیز در حوزه های مدیریت پروژه، سامانه های کاربرد محور، ابزارهای ارتباطی امن، رایانش ابری و سیستم عامل های بلادرنگ تولید کرده است.
مدیر داخلی این واحد فناور در خصوص ارتباط مرکز با صنعت گفت: علی رغم تلاش های دانشگاه در راستای بهبود ارتباطات مرکز با صنایع و برگزاری جلسات آشنایی صنایع با مراکز به دلیل عدم شناخت نیاز واقعی این صنایع از سوی متخصصین در مجتمع در اغلب موارد شاهد عدم همکاری و عقد قرارداد هستیم. شمسایی اذعان داشت: به عقیده بنده بهتر است ارتباط سازمان ها و صنایع با مراکز مستقر در مجتمع، حوزه محور باشد. به این صورت که ابتدا صنایع نیاز خود را به دانشگاه اعلام و سپس نیاز از طریق مجتمع خدمات فناوری بررسی شود و با آگاهی از تخصص و مهارت مراکز، صنایع به صورت مستقیم به مرکز یا مراکز مربوطه معرفی شوند. تاکنون بخش زیادی از ارتباطات مرکز راه کارهای اطلاعاتی هوشمند با صنایع به واسطه ی ارتباطات شخصی قبلی شکل گرفته و در بعضی موارد اندک ارتباط از سوی دانشگاه فراهم شده است.
انجام پروژه های موفق نتیجه ی همکاری نیروهای جوان و پژوهشگران باتجربه
شمسایی فعالیت مرکز را مطلوب دانست و گفت: درحال حاضر مشغول به همکاری با شرکت بهسازان ملت بر روی پروژه ای با عنوان “معین”(مدیریت عملیات یکپارچه نوین) هستیم. پروژه معین یک سامانه یکپارچه جهت نظارت بر تجهیزات شبکه، سرورها، تجهیزات امنیتی، وب سرورها، سیستم های عامل مختلف، مجازی سازها، و بسیاری از برنامه های کاربردی و خدمات برخط موجود می باشد.
پروژه مذکور با بهره گیری از تجربیات حاصل از مطالعه ی معماری و ویژگی های بسیاری از ابزارهای مدیریت شبکه(NMS) و مدیریت کارایی کابردها(APM) طراحی و ساخته شده است. در این نرم افزار با شعار تسریع و تسهیل مانیتورینگ دست به نوآوری هایی زده ایم و امکاناتی را جهت تعریف سامانه و کشف منشا خطا فراهم آورده ایم.
وی در ادامه افزود: همکاری با شرکت بهسازان ملت از آن جهت برای ما خوب و قابل اهمیت است که مرکز راه کارهای اطلاعاتی هوشمند در برخی از پروژه ها قادر به تهیه ی تجهیزات برای انجام فعالیت های خود نمی باشد. وجود یک شریک بانکی این امکان را می دهد که به تمامی تجهیزات مورد نیاز دسترسی پیدا کنیم و در نتیجه روند پیشرفت و امکان انجام تحقیقات و فعالیت ها با کیفیت و سرعت مطلوب صورت می پذیرد.
یکی دیگر از فعالیت های مرکز راه کارهای اطلاعاتی هوشمند انجام پروژه ای با عنوان موتوشاپ می باشد که از سال 1395در قالب این پروژه با همکاری سازمان فناوری اطلاعات ایران به عنوان متولی اعتلا و امنیت فضای مجازی کشور، به نمایندگی از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و همچنین مرکز ماهر صورت پذیرفت. موتوشاپ، موتوری متن باز و رایگان برای توسعه و استقرار شبکه های اجتماعی سازمانی یا صنفی به صورت سریع، امن، با هزینه ی کمتر و منطبق با نیازهای بومی کشور می باشد. این پروژه در اواخر سال 1396 به اتمام رسیده و هم اکنون بر روی نسخه ابری نرم افزار کار می شود. نسخه ابری موتوشاپ این امکان را به کاربر می دهد که در صورت نداشتن زیرساخت لازم برای راه انداختن شبکه اجتماعی خود، بتواند در سیستم ابری درخواست خود را اعلام کند و با پرداخت ماهانه هزینه ی اندک، قادر به راه اندازی شبکه ی اجتماعی با مدیریت شخصی خود و بدون محدودیت را داشته باشد. موتوشاپ در حال حاضر در سازمان ها و بخش های بسیار زیادی در کشور از جمله مراکز آپای کشور، شرکت مدیریت منابع آب ایران و… نصب شده و مورد استفاده می باشد.
طراحی و اجرای اولین مرجع غیر دولتی آمار ایران توسط پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف
شمسایی خاطر نشان کرد: از دیگر پروژه های در حال انجام مرکز، فعالیت در حوزه ی آمار می باشد. ایده ی طراحی و ساخت “آماریستا” بر حسب نیاز کشور شکل گرفته است. آماریستا(مرجع غیردولتی آمار ایران) ابزاری است که به کاربر علاوه بر اطلاعات دقیق آماری در حوزه های مختلف، امکانات بصری گوناگون از جمله: مقایسه کردن و… را می دهد. هدف از طراحی و ساخت این ابزار، بالا بردن دقت اطلاعات، قابل جستجو کردن اطلاعات آماری، ابزارسازی برای مقایسه ی آماری و در نتیجه ایجاد یک مرجع دقیق برای تصمیم گیری می باشد. برنامه ی توسعه برای این ابزار در آینده علاوه بر جمع¬ آوری، تولید آمار نیز می باشد.
مدیر داخلی مرکز راه کارهای اطلاعاتی هوشمند در خصوص دیگر پروژه های انجام شده گفت: علاوه بر پروژه های سفارشی و منحصر به فرد که به درخواست سازمان های مختلف انجام گرفته است تولید سامانه ی کابرد محور با عنوان “سام تک” نیز در کارنامه ی کار مرکز، موجود می باشد. این سامانه یک سیستم عامل کاربرد محور است که به منظور سفارشی سازی امکانات یک رایانه متناسب با یک کاربرد مورد استفاده قرار می گیرد. در این نوع از سیستم عامل ها هدف اجرای بهینه و گاه بی درنگ یک کاربرد برروی یک سخت افزار مشخص است. عموما چنین کاربردهایی در صنایع مختلف جهت سامانه های بی درنگ یا نهفته به-کار می روند. وی از همکاری با پژوهشگاه صنعت نفت به عنوان یکی دیگر از فعالیت های متخصصان این مرکز یاد کرد.
شمسایی در ادامه گفت: از دیگر فعالیت های مرکز ما، حضور به عنوان مشاور و ناظر قرارداد سازمان امور مالیاتی کشور با شرکت فرانسوی بول(BULL) می باشد.
در پروژه ی مذکور، مرکز راه کارهای اطلاعاتی هوشمند به عنوان یک تیم فنی، مسِئولیت نظارت بر صحت انجام پروژه را بر عهده داشت. در این پروژه به وضوح دیده شد که توانمندی متخصصان داخلی قابل مقایسه و در بسیاری موارد فراتر از متخصصان خارجی می باشد.
شمسایی اذعان داشت: مرکز راه کارهای اطلاعاتی هوشمند جزو اولین مراکز مستقر در مجتمع خدمات فناوری شریف می باشد و از ابتدای حضور خود تاکنون در دسته مراکز فعال قرار گرفته است. وی در ادامه افزود: کسب مقام “مرکز خدمات فناوری نمونه” از نظر جذب و بکارگیری دانشجویان و پژوهشگران در سال1393، انتخاب مرکز به عنوان مرکز خدمات فناوری برگزیده دانشگاه صنعتی شریف از نظر حجم فعالیت های صنعتی در سال 1396 بخشی از افتخارات ما می باشد و تا کنون با وجود چالش های فراوان در زمینه ی مسائل مالی جزو فعالترین مراکز مستقر در مجتمع خدمات فناوری هستیم.
مدیر داخلی این مرکز در پایان صحبتهایش در رابطه با موانع و مشکلات موجود گفت: تاکنون بزرگترین چالش موجود برای ما سختی تامین منابع مالی بوده است. بسیاری از صنایع و سازمان ها نمونه های خارجی محصولات را به تولیدات داخلی ترجیح می دهند. فرآیند پژوهش و تولید محصول بالغ با تست ها و فرآیندهای استانداردی که شرکت های خارجی در تولید محصولات خود انجام می دهند با مبالغ کم مالی و در یک زمان کوتاه امکان پذیر نیست. لذا در بعضی از حوزه ها به دلایل غیر فنی امکان رقابت نمی باشد.
وی افزود: در حوزه نرم افزار از نظر فنی رقابت با نمونه های خارجی کاملا میسر می باشد. در این زمینه عدم تامین منابع مالی باعث کاهش روند انجام پروژه ها می شود. انجام پژوهش ها و تحقیقات با حضور متخصصان جوان میسر است اما برای تبدیل پژوهش به محصولی با معماری مناسب و کارایی قابل قبول نیازمند حضور متخصصان باتجربه هستیم. در واقع درحال حاضر مرکز راه کارهای اطلاعاتی هوشمند با تلفیقی از دانشجویان جوان و پژوهشگران با تجربه ارائه خدمت میکند و تقریبا 40% از بدنه ی اصلی متخصصین ما سابقه ای بیشتر از شش سال دارند. وی در پایان خاطر نشان کرد: برای حفظ متخصصین باید منابع مالی تامین شود در غیر این صورت مرکز قادر به حفظ نیروهای متخصص خود نمی باشد. این درحالی است که مرکز ظرفیت افزایش نیروی انسانی و تعریف کار و پژوهش چند برابری را نیز دارد. علاقه مندان می توانند برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص فعالیت های این واحد فناور به سایت www.iiscenter.ir مراجعه نمایند.